Brama Zakhaimska (Sackheimer Tor) Budynek fortyfikacyjny w stylu neogotyki, będące częścią systemu fortyfikacji obronnych Królewca. Brama została wybudowana w tej formie w latach 1855-1860. Wcześniej znajdował się tu budynek posiadający tylko frontowy mur i wjazd bez drugiej, miejskiej, fasady bramy. Do bramy przylegał mur obronny z małymi okienkami oraz attykami. Przed bramą znajdowała się fosa okalająca miasto oraz drewniany most, który służył to komunikacji do i z miasta.
Sackheimer Tor 1902 (Photo credit: Wikipedia)
Nowy neogotycki budynek wyróżniał się z pozostałych bram miasta dużą ilością ornamentów neogotyckich oraz intensywnością ceglanego koloru. Oprócz tego miał dwie wieże o poszerzonych dachach. Znajdowały się tam pomieszczenia dla strzelców. Brama była ozdobiona herbami rodowymi dowódców wojsk pruskich: von Yorka i von Bulowa. Niestety nie zachowały się one do tej pory. Brama straciła swoją główną funkcję po demontażu wału, będącego częścią fortyfikacji nazywanej Litewski Wał. Stała się ona wtedy czymś w rodzaju Łuku Triumfalnego, przez który przejeżdżali podróżnicy, handlarze oraz mieszkańcy miasta. Na początku XX wieku obiekty znajdujące się wokół bramy oraz sama brama zostały sprzedane miastu przez zarząd wojskowy. Wtedy też wojskowe kazamaty były przebudowane na mieszkania.
Brama Zakhaimska strona frontowa
W działaniach wojennych w 1945 roku brama ta znalazła się w centrum wydarzeń. Właśnie ze wschodu nadchodziło jedno z głównych uderzeń wojsk radzieckich. Po wojnie brama została odremontowana. Niestety w trakcie remontu usunięto wszystkie detale architektoniczne mogące symbolizować niemiecką przeszłość fortyfikacji. Przejazd przez bramę zamurowano i zamalowano ciemno czerwoną farbą. Pomieszczenie bramy było wykorzystywane jako skład do 2006 roku. Jednocześnie sama brama została uznana za pomnik historyczny znaczenia federalnego. W 2006 roku rozpoczęła się restauracja bramy a następnie przekazano ją ,,Centrum standaryzacji i metrologii” gdzie można było zobaczyć wystawę dotyczącą historii miar oraz metrologii.
Brama Zakhaimska strona miejska
W 2013 roku Brama Zakhaimska była przekazana kaliningradzkiemu Związkowi Fotografów. Zostało stworzona przestrzeń Art-Brama (Art-Worota), gdzie rozpoczęto prowadzić działalność społeczną. Praktycznie w każdą sobotę organizowane są tu wydarzenia kulturalne: frymarki, wystawy zdjęć i obrazów itp. Choć brama była podobno restaurowana i podobno jest restaurowana teraz. Niestety wygląda to tak, że pieniądze, które wcześniej poszły na zamalowanie ścian teraz wydano na zerwanie farby by odkryć cegłę. W centrum wnętrza bramy, na sklepieniu znajduje się kamień z datą oddania budynku do użytku. Niestety ktoś z zarządców lub renowatorów budynku uznał że to najlepsze miejsce by zamontować oświetlenie. Duża płyta kamienna z datą została przewiercona by zamontować tam kabel i żarówki. Wnętrze samej bramy wygląda tak, jakby nikt nie remontował go od 40 czy 50 lat.
Wnętrze Bramy Zakhaimskiej
Spotkanie TEDxKaliningrad 2013 jest chyba najlepszym przykładem tego, że Brama Zakhaimska zaczyna żyć nowym życiem. Jeśli tylko znajdą się osoby, które będą dbały o ten ciekawy zabytek architektury, znów stanie się miejscem gdzie w trakcie swojej wędrówki spotykają się ludzie.
Polacy w Kaliningradzie 